In het DUS-onderzoek siergewassen geven gewascommissies adviezen over vergelijkers. Per 1 januari 2020 is de verantwoordelijkheid van de gewascommissies overgedragen van de Raad voor plantenrassen aan Naktuinbouw. Naktuinbouw formuleerde de taken en aanstellingscondities en doopte de gewascommissies om naar Externe Gewas Experts.

In siergewassen zijn de Externe Gewas Experts (EGE’s) van groot belang. Er is geen verplichte rassenregistratie (zoals bij groentegewassen) dus zijn er veel rassen over de hele wereld die niet in (officiële) registers voorkomen. Deze rassen vallen onder de zogeheten ‘Common Knowledge’ en moet Naktuinbouw ook in het DUS-onderzoek meenemen. Dat meenemen gebeurt in de vorm van vergelijkers die gebruikt worden in het onderzoek om na te gaan in hoeverre het ras in aanvraag er anders uitziet dan al bestaande rassen. Hier gaat het om de D van Distinctness, onderscheidbaarheid. Naktuinbouw voert dit DUS-onderzoek uit in opdracht van de Raad voor plantenrassen voor Nederlands kwekersrechtonderzoek en in opdracht van het CPVO (het Europese bureau voor kwekersrecht) voor het Europees kwekersrecht.
Verantwoordelijkheid
Kees Jan Groenewoud, secretaris van de Raad voor plantenrassen: “De leden van de voormalige gewascommissies keken niet alleen naar de aanvragen voor Nationaal kwekersrecht maar ook naar die voor Europees kwekersrecht waarvoor het CPVO verantwoordelijk is. Het is dus logischer om alleen al daarom de gehele verantwoordelijkheid van de gewascommissies over te dragen aan Naktuinbouw.”
EGE’s
Bert Scholte, hoofd afdeling Rassenonderzoek van Naktuinbouw, initiatiefnemer van dit voorstel, is het hiermee eens en geeft daarnaast aan dat de EGE’s advies geven over de te gebruiken vergelijkers in het DUS-onderzoek dat door de afdeling wordt uitgevoerd. “De Europese aanvragen voor kwekersrecht in siergewassen groeiden de afgelopen jaren naar 90%. Daarmee is dus 10% van de DUS-onderzoeken die we doen voor nationaal kwekersrecht en daarvan is de Raad voor plantenrassen opdrachtgever. Naktuinbouw heeft een onafhankelijke positie. De adviezen van de EGE’s behandelen we voor nationale aanmeldingen op dezelfde manier als EU-aanmeldingen.
Terms of Reference
Na het besluit om de verantwoordelijkheid van de Raad voor plantenrassen over te hevelen naar Naktuinbouw zijn nieuwe aanstellingscondities (Terms of Reference) opgesteld. Bert Scholte: “Omdat de EGE’s moeten voldoen aan de CPVO kwaliteitscriteria zijn de criteria in het Engels opgesteld. De belangrijkste wijzigingen zijn:
- Naktuinbouw benoemt de EGE’s.
- EGE´s worden in principe benoemd voor een periode van vijf jaar. Deze termijn kunnen we in bijzondere gevallen verlengen.
- Lidmaatschap wordt in principe beëindigd bij pensionering of verandering van baan/aanstelling.”
Benoeming
Eind vorig jaar bedankte de Raad voor plantenrassen de leden van de gewascommissies voor hun bewezen diensten. Vanaf begin dit jaar benaderde Naktuinbouw de Externe Gewas Experts in de verschillende gewasgroepen. Op 12 februari 2020 was de eerste aanstelling in de gewasgroep Amaryllis. Er zijn in totaal 27 gewasgroepen in de sector siergewassen.
De leden van de verschillende EGE’s vindt u op onze website.