Laboratoria Erkend voor Export van Zaaizaden: ‘LEEZ’

Stellingkasten met zaden opgeslagen in een koeling

LEEZ sluit aan op NAL, dat betekent dat de drie NAL-pilaren audits, protocolbeoordeling en ringtoetsen blijven zoals ze zijn. De nacontrole onder LEEZ is een officiële nacontrole. De NVWA beslist op advies van Naktuinbouw over bijvoorbeeld het gevolg van een gevonden afwijking voor opname in het LEEZ-register.

Voorwaarden

Alleen Nederlandse bedrijven met een NAL-autorisatie voor ziektetoetsen mogen een LEEZ-erkenning aanvragen. Met deze erkenning mogen Nederlandse zaadbedrijven niet alleen zelf bemonsteren en toetsen, maar ook de resultaten gebruiken voor exportcertificering. Dat zorgt voor een vloeiend bedrijfsproces en efficiëntie.

Deelnemers aan LEEZ moeten voldoen aan de module ‘NAL-LEEZ, NAL Condition 27’ van de NAL-condities. U vindt een link naar de NAL-condities via de webpagina NAL. Hierin staat welke NAL-condities wel en welke niet gelden bij LEEZ.

Bedrijven met een NAL-autorisatie zijn niet verplicht een LEEZ-erkenning aan te vragen. Natuurlijk onder de voorwaarde dat zij aan de bestaande NAL-condities blijven voldoen en dit kunnen aantonen bij de jaarlijkse audits. Ook nieuwe en internationale bedrijven kunnen een NAL-autorisatie aanvragen, zonder in aanmerking te hoeven of te willen komen voor LEEZ.

LEEZ in de praktijk

De werkwijze bij export van zaaizaden bij LEEZ-erkende bedrijven is als volgt:

Het bedrijf vult een fytosanitair certificaat in. Het land waar het zaad naartoe gaat, bepaalt de eisen. Dat kan bijvoorbeeld een laboratoriumtoets zijn op een bepaalde ziekteverwekker. Het bedrijf heeft dan zelf de toets uitgevoerd in het eigen NAL-geautoriseerde laboratorium op een zelf in Nederland getrokken monster. En het laboratorium is LEEZ-erkend voor de betreffende toets.
Een keurmeester geeft het fytosanitaire certificaat af na het doen van een aantal controles:
- Voerde het bedrijf zelf of Naktuinbouw de toets uit?

- Vond de bemonstering van de partij in Nederland plaats?

- Vond de toets plaats op een datum dat er een NAL-autorisatie was?

- Is er een LEEZ-erkenning voor de betreffende toets op de datum van export
De NAL-auditor controleert jaarlijks aan de hand van ‘NAL Condition 27’ of het bedrijf aan de procedures voldoet. De auditor controleert niet alleen het kwaliteitsmanagementsysteem van het bedrijf, maar ook de uitvoering van de toetsen en de manier van bemonsteren.
Een NVWA-auditor voert in een zoveel mogelijk vaste frequentie een administratieve controle uit bij het bedrijf.

Wilt u meer weten over LEEZ of NAL?

Neem dan contact op met team Bedrijfserkenningen via e-mail: nal@naktuinbouw.nl. Lees ook eens ons artikel over LEEZ in Buitenstebinnen van juli 2025.